Van defosfateren naar duurzaamheid

Ad de Man studeerde aan de Landbouwuniversiteit Wageningen af in de studierichting Milieuhygiëne met als specialisatie Afvalwaterzuivering. Na een korte periode als onderzoeker kwam hij in dienst van WBL waar hij inmiddels 34 jaar werkt. Ad de Man: ‘Door het lozingenbesluit WVO stedelijk afvalwater zijn er vanaf de jaren negentig in Nederland veel zuiveringsinstallaties aangepast voor stikstof- en fosfaatverwijdering. Zo ook bij WBL’, vertelt Ad.

‘Voor fosfaat hebben we, daar waar het mogelijk was, destijds ook al bewust gekozen voor biologische fosfaatverwijdering op onze zuiveringsinstallaties in Venlo, Maastricht-Bosscherveld, Susteren en Venray. Wat betreft energie was er toen ook aandacht om efficiënt te beluchten én voor eigen energieopwekking door slibvergisting en biogasbenutting. Energie- en chemicaliënverbruik werden in die tijd meegenomen in de kosten en op die manier werd duurzaamheid meegenomen bij de besluitvorming. Ook op het terrein van slibverwerking hebben we op die manier keuzes gemaakt. Afzet van slib naar de landbouw moest door aanscherping van normen worden afgebouwd. En slib werd vervolgens niet meer geaccepteerd op stortplaatsen. Hierdoor hebben we eigen verwerkingsroutes ontwikkeld. Wetgeving en kosten waren belangrijke drijfveren.’

Omgeving

‘Meer en meer zijn ook andere organisaties in de waterketen, zoals de drinkwaterbedrijven en de waterschappen ons gaan aanspreken op onze verantwoordelijkheid. “Nieuwe” stoffen als bijvoorbeeld medicijnresten zijn inmiddels een belangrijk item. Ook effluent-hergebruik staat hoog op de agenda. Daarbij gaat duurzaamheid ook over zaken als emissies naar de lucht, winnen en afzet van grondstoffen. Zo heeft het brede thema duurzaamheid een plaats gekregen in ons werk die het verdient. Binnen onze sector Strategie en Innovatie beginnen we daar steeds meer vat op te krijgen.’

Grote maatschappelijke opgave

‘Terwijl we ooit vooral gedreven werden door wet- en regelgeving en kosten zijn we nu een stap verder. We willen duurzame en maatschappelijk verantwoorde keuzes maken door gebruik te maken van de laatste stand der techniek met een beperkte footprint. Daarbij hoort een zeker pragmatisme: Die techniek moet uiteraard betrouwbaar werken en passen in de bedrijfsvoering van WBL. Niet alleen WBL maar de hele watersector staat voor een grote maatschappelijke opgave.’

Netwerken

‘Om die maatschappelijke opgave te realiseren hebben we elkaar hard nodig. Dat betekent dat kennisuitwisseling met collega’s van andere waterschappen, drinkwaterbedrijven, kennisinstituten en adviesbureaus erg belangrijk is en dat we gebruik maken van elkaars kennis en kunde. Zo hebben wij een voorsprong op het terrein van modulair zuiveren en slibverwerking. Tegelijkertijd kunnen we zelf nog veel leren van anderen op het terrein van bijvoorbeeld medicijnrestenverwijdering. Een kwestie van geven en nemen. Zelf ben ik altijd een groot voorstander van netwerken geweest en maak daar veel gebruik van. De tijd is er in alle opzichten rijp voor.’

Kennisoverdracht

‘Een van mijn grootste ambities is om de ervaring, kennis en enthousiasme voor het vakgebied door te geven aan de jongere generatie. Dat geldt voor de inhoud van het werk en ook voor de manier van werken: open en transparant met aandacht voor je in- en externe collega’s en je omgeving. Door je “verhaal” te vertellen aan je collega’s, op symposia en netwerkbijeenkomsten. Dan is de duurzaamheid van mijn werk in de breedste zin des woords gewaarborgd.’