Gooi mondkapjes en handschoenen niet in toilet of rioolput

Het onderwerp kreeg onlangs veel aandacht toen Minister van Nieuwenhuizen tijdens de talkshow Jinek mensen opriep om geen mondkapjes en handschoenen door de toiletten te spoelen. Zij deed de uitspraak na een bezoek aan de RWZI in Hoogvliet. Ze stond versteld van wat mensen allemaal in de toiletten en rioolputten gooien. Arnold Jansen, bestuurder van Waterschapsbedrijf Limburg, beaamt dat mensen allerhande zaken in de toiletten en rioolputten gooien die daar niet in thuishoren: “Billendoekjes, poetsdoekjes, tampons, maandverband, condooms, hondenpoepzakjes; je kunt het zo gek niet bedenken wat er allemaal via het riool bij ons binnenkomt.” En nu dus ook mondkapjes en plastic handschoenen. “Mensen spoelen deze door het toilet of stoppen ze na het boodschappen doen in de rioolputten. Dit zorgt voor verstoppingen van toiletten, rioolbuizen en van onze zuiveringsinstallaties.”

Structureel probleem

Het oneigenlijke gebruik van het toilet en riool als afvalbak, niet alleen voor handschoenen en mondkapjes maar ook voor allerlei andere troep, is geen nieuw verschijnsel. Het komt op grote schaal voor in Nederland en is een structureel probleem. “Veel mensen zijn geneigd de toiletten en riolen als afvalbak te gebruiken”, licht Arnold Jansen toe. “In die zin zijn we niet verrast dat we nu tussen de hopen afval ook nog mondkapjes en handschoenen tegenkomen. Maar het blijft wel een vreemd fenomeen: al deze zaken kunnen met hetzelfde gemak in de prullenbak worden gegooid. Waarom dan toch in het toilet of de rioolput stoppen? Waarschijnlijk zijn mensen zich niet goed bewust van de ellende die dit veroorzaakt. De verstoppingen en storingen die ontstaan door de troep die in toiletten en riolen wordt gegooid, kosten de Nederlander, en dus ook de Limburger, jaarlijks miljoenen euro’s.

Voor de verstopping van het toilet betaalt de particulier zelf de rekening. Ontstaat de verstopping in het rioleringsstelsel onder de straat, dan komt de schade voor rekening van de gemeente. Bij de zuivering zien we dat de gemalen, pompen en installatie-onderdelen tientallen keren per jaar vastlopen. Niet alleen moeten deze storingen worden verholpen; de installatie-onderdelen slijten ook sneller en zijn eerder aan vervanging toe. De installaties kunnen niet op de optimale snelheid draaien. Door het lam leggen en vertragen van de installaties, loopt ook het energieverbruik onnodig hoog op. Het is alles bij elkaar een optelsom van verschillende kosten die worden veroorzaakt door het gebruik van het toilet en het riool als afvalemmer. Deze rekening betaalt de burger uiteindelijk ook zelf, maar dan in de vorm van belastingen en heffingen.”

De oplossing

Wanneer het gebruik van handschoenen en mondkapjes op een gegeven moment weer gaat afnemen, betekent dit niet dat het grotere afvalprobleem ophoudt te bestaan. Daarom lopen er al regionale campagnes - ‘Geen prut in de put’ en ‘Doekie’ - om bewustzijn te creëren rondom het probleem. “De oplossing is heel eenvoudig: in ieder huishouden, op iedere werkplek en bij de supermarkt staan afvalbakken. Dáár horen de mondkapjes en handschoenen in thuis. Gooi ze niet in de toiletten of rioolputten. Hetzelfde geldt voor de wegwerp-poetsdoekjes en ander restafval. Gooi het in de prullenbak. Het is evenveel moeite, en het scheelt de maatschappij en jezelf uiteindelijk veel geld.”